پوهنتون ننگرهار به حقانی دکتورای افتخاری داد؛ این مدرک افتخاری به کی‌ها داده می‌شود؟ 

وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان گزارش داده است که پوهنتون ننگرهار، به عبدالباقی حقانی، سرپرست این وزارت در حالی دکتورای افتخاری در رشتهٔ فقه و قانون داده است که محدودیت‌ها بر دانش‌آموزان، به ویژه دختران دانش‌آموز در پوهنتون‌های افغانستان تشدید شده است.

پوهاند دکتور خلیل احمد بهسودوال، رییس پوهنتون ننگرهار همچنان به پاس خدمات علمی و اکادمیک به این مقام طالبان لوح تقدیر نیز تفویض کرد.

پس از تسلط دوباره بر افغانستان، حکومت طالبان عبدالباقی حقانی را منحیث سرپرست وزارت تحصیلات عالی افغانستان تعیین کرد. از آن به بعد وی تصامیمی مقید و اظهارات جنجال برانگیزی در مورد محصلان اظهار داشته است.

دکتورای افتخاری در حالی به سرپرست وزارت تحصیلات عالی از سوی پوهاند دکتور خلیل احمد بهسودوال داده شد که در مورد تحصیلات وی معلوماتی در دست نیست و وبسایت وزارت تحصیلات عالی در بخش زندگی‌نامهٔ وزیر، هیچ گونه معلوماتی را درج نکرده است.

پیش از این، نیویارک تایمز گزارش داده بود که اکثر ملاهای که اکنون طالبان آنان را در پست‌های حکومت گماشته اند، تحصیل کردۀ مدرسه‌های دارالعلوم حقانیهٔ پاکستان اند.

مدارک افتخاری

مدارک افتخاری به افرادی داده می‌شود که در بخش‌های فرهنگی، علمی یا توسعهٔ اجتماعی یک کشور، ملت یا جهان به گونهٔ گسترده کار کرده باشد.

به دست آوردن این گونه مدارک شرایط متعددی دارد مانند؛ زندگی و دست‌آوردهای فرد دریافت کننده باید الگوی از الهامات به محصلین باشد؛ کارکرد‌های دریافت کننده باید در جریان سال‌های متمادی ثابت بوده و درسرشت پایدار باشد؛ تاثیرات کارکرد‌های دریافت کننده این مدرک باید در سطح ملی و بین المللی مستند باشد. این شرایط بر اساس موقعیت و شرایط پوهنتون‌ها متفاوت بوده اما متغایر نمی‌باشد.

عبدالباقی حقانی یکی از چند تن از اعضای گروه طالبان است که ملل متحد به تاریخ ۲۰ جون (۳۰ جوزا) معافیت موقت سفر آنان را لغو کرد؛ تصمیمی که بر اساس آن این مقام طالبان نمی‌تواند به سایر کشورها مسافرت کند.

حقانی همچنان عضو شبکهٔ حقانی است که برای دهه‌ها در افغانستان جنگیده است؛ گروهی که مسوولیت حملات مرگباری را در افغانستان بر عهده گرفته که در آن صدها غیرنظامی کشته شده اند.

شبکهٔ حقانی از سوی ایالات متحده منحیث گروه دهشت افگن شناسایی شده است و سراج‌الدین حقانی، رهبر این شبکه به خاطر طراحی و سازماندهی حملات علیه نیروهای امریکایی و ایتلاف در افغانستان، هنوز هم در فهرست افراد زیر پیگرد ادارۀ تحقیقات فدرال امریکا (FBI) قرار دارد و بر سر وی ۱۰ میلیون دالر انعام تعیین شده است.

در جریان فعالیت بیش از یک سال، عبدالباقی حقانی صنوف دختران و پسران را در پوهنتون‌ها از هم جدا کرد. اظهارات او در مورد فارغان لیسه‌ها و پوهنتون‌های افغانستان نیز واکنش‌های تندی را درقبال داشت. این مقام طالبان در یکی از اظهاراتش گفته بود از آنانی که در ۲۰ سال گذشته از مکاتب و پوهنتون‌های افغانستان فارغ شده اند، نباید توقع داشت.

او در ماه اکتوبر سال گذشته گفته بود: “ما باید برای مکاتب معلمانی را تربیه کنیم که نسل آینده را با ارزش‌های تربیه کنند که به درد ما بخورد و تا بتوانیم از آنان توقع داشته باشیم.”

برخی از دانش‌آموزان و استادان از محدودیت‌های وضع شده توسط این مقام طالبان شاکی اند و می‌گویند که دختران محصل حتی حق ندارند در بیرون از صنف درسی با استادان در مورد مشکلات درسی خویش صحبت کنند و یا در داخل صنف از همصنفان مرد خود کمک بخواهند یا با آنان درس بخوانند.

شماری از محصلین وضعیت کنونی پوهنتون‌ها را رقت‌بار خوانده اند.

یکی از داشنجویان پوهنتون در شمال افغانستان که به دلیل امنیتی نخواست نامش در گزارش ذکر شود،‌ به صدای امریکا گفته است:”دانشگاه قبل از سقوط جمهوریت مکان آرامش‌بخش بود، ولی پس از تسلط طالبان، این مکان آرامش بخش به یک جهنم تمام عیار مبدل شده است.”

این دانشجو دختر ادعا کرد که سخت‌گیری طالبان بر دانشجویان و استادان دانشگاه روز افزون است:”قبلا به ما گفته بودند که با پوشیدن ماسک می‌توانید به دانشگاه بیایید و حالا می‌گویند ماسک لباس کفری است باید نقاب سیاه بپوشید.”

وبسایت وزارت تحصیلات عالی طالبان به نقل از سرپرست این وزارت نگاشته است:” هدف ما ایجاد سیستم با کیفیت و معیاری تحصیلات عالی در کشور است که بتواند پاسخگوی نیازهای جامعه بوده و دارای اعتبار منطقوی و جهانی باشد.”

اما زرغونه(نام مستعار) یکی از استادان زن در پوهنتون کابل به صدای امریکا گفت که گروه طالبان در این دانشگاه و دیگر نهادهای اکادمیک کشور وضعیتی را بار آورده است که برای آیندۀ تحصیلات عالی و نظام اکادمیک افغانستان ”زهرآگین” است.

او گفت:”طالبان بر فضای دانشگاه وضعیت استخباراتی را حاکم کرده‌اند” و افزود که وضعیت مراجع اکادمیک چنان ”خفقان آور” است که استاد و دانشجو حق گفتگو را با هم ندارند.

با این هم، وزیر تحصیلات عالی طالبان در “برنامۀ حساب دهی به ملت” ادعا کرد که شمار دانشجویان پوهنتون های افغانستان در یک سال گذشته افزایش یافته است.

عبدالباقی حقانی ادعا کرد که پیش از به‌قدرت رسیدن گروه طالبان، ۴۰۰ هزار دانشجو در ۳۹ پوهنتون حکومتی و۱۴۳ دانشگاه خصوصی تحصیل می‌کردند. اما، اکنون این تعداد به ۴۱۰ هزار افزایش یافته است.